Pieniądze zostały przekazane po tym, jak prezydent Filipin powiedział australijskiemu parlamentowi, że „nie odda” ani „cala kwadratowego” Morza Południowochińskiego.
Australijska minister spraw zagranicznych Penny Wong ogłosiła, że pierwszego dnia specjalnego szczytu z członkami Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) w Melbourne przekaże 64 miliony dolarów australijskich (41,8 miliona dolarów) na bezpieczeństwo morskie.
„Kraje w naszym regionie są uzależnione od oceanów, mórz i rzek, jeśli chodzi o źródła utrzymania i handel, w tym wolne i otwarte szlaki morskie na Morzu Południowochińskim” – powiedziała Wong w swoim przemówieniu na forum poświęconym współpracy morskiej w poniedziałek rano.
Wong nie określił, do których krajów trafią fundusze, ale „z zadowoleniem przyjął wysiłki” Indonezji, Malezji, Wietnamu i Filipin „na rzecz wytyczenia ich granic morskich”.
Malezja, Filipiny i Wietnam roszczą sobie prawa do części Morza Południowochińskiego, do którego Chiny roszczą sobie prawie pełne prawa.
„To, co dzieje się na Morzu Południowochińskim, w Cieśninie Tajwańskiej, podregionie Mekongu i w całym Indo-Pacyfiku, wpływa na nas wszystkich” – powiedział Wong.
Specjalny szczyt organizowany w Melbourne upamiętnia 50. rocznicę, odkąd Australia została „partnerem dialogu” Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), do którego należą kraje Azji Południowo-Wschodniej, a jego członkowie przeprowadzili w zeszłym roku pierwsze w historii wspólne ćwiczenia wojskowe.
Rządząca centrolewicowa Partia Pracy od dawna dążyła do zacieśnienia więzi z regionem, uznając jednocześnie bliskość Australii do Azji Południowo-Wschodniej.
Jednak na stosunki Australii z regionalnymi sąsiadami i jej interesy na Morzu Południowochińskim należy patrzeć także przez pryzmat bliskich stosunków Canberry ze Stanami Zjednoczonymi i jej członkostwa w pakcie bezpieczeństwa Australia-Wielka Brytania-USA znanym jako AUKUS.
W swoim przemówieniu Wong zacytowała wypowiedź prezydenta Indonezji Joko Widodo: „Mamy również obowiązek zmniejszyć napięcie, rozmrozić lód, stworzyć przestrzeń do dialogu i załatać różnice zdań” w regionie.
Indonezja, wraz z Malezją, należą do sojuszników Australii w regionie, którzy wyrazili obawy, że inwestycja Canberry o wartości dziesiątek miliardów dolarów w nuklearne okręty podwodne potencjalnie przyczynia się do nuklearnego wyścigu zbrojeń w Azji Południowo-Wschodniej i szerzej rozumianym regionie Azji i Pacyfiku.
Filipiny „nie oddają ani centymetra kwadratowego”
W zeszłym tygodniu w przemówieniu przed australijskim parlamentem prezydent Filipin Ferdinand Marcos Jr. stanowczo przedstawił stanowisko swojego kraju na Morzu Południowochińskim w obliczu eskalacji napięć z Pekinem w związku z ich konkurencyjnymi roszczeniami.
„Nie pozwolę, aby jakiekolwiek obce mocarstwo próbowało zająć choćby jeden cal kwadratowy naszego suwerennego terytorium” – powiedział Marcos.
Filipiny zgłosiły kilka incydentów z Chinami na Morzu Południowochińskim, oskarżyły swoją straż przybrzeżną o przeprowadzanie niebezpiecznych manewrów i złożyły przedstawicielstwa dyplomatyczne w Pekinie w związku z jej działaniami.
„Wyzwania, przed którymi stoimy, mogą być ogromne, ale nasza determinacja jest równie ogromna. Nie poddamy się” – powiedział.
Ale chociaż niektórzy przedstawiciele Australii pochwalili oświadczenia Marcosa, co najmniej jedna członkini australijskiego parlamentu, senator Janet Rice, publicznie zakwestionowała dziedzictwo Marcosa i została wydalona za trzymanie transparentu z napisem „Zatrzymaj łamanie praw człowieka”.
Marcos Jr. jest synem byłego bojownika, przywódcy Filipin Ferdynanda Marcosa, który został obalony w wyniku powstania ludowego w 1986 r. i uciekł na wygnanie.
W zeszłym tygodniu na ulicach parlamentu aktywiści zorganizowali protesty przeciwko widocznemu brakowi kontroli przez Australię sytuacji w zakresie praw człowieka jej sojuszników, pośród trwających protestów dotyczących wsparcia Australii dla wojny Izraela w Gazie. Więcej protestów zaplanowano w okolicach szczytu ASEAN w tym tygodniu.
Przemówienie Wonga zawierało również odniesienie do australijskiego finansowania odporności na zmianę klimatu w ramach partnerstwa Mekong-Australia, ponieważ wielu Australijczyków i sąsiednich krajów Pacyfiku kwestionuje zwiększoną militaryzację w czasie kryzysu klimatycznego.
„Internetowy geek. Myśliciel. Praktyk od piwa. Ekspert od bekonu. Muzykoholik. Certyfikowany guru podróży.”
