× Zamknąć
W dolnej połowie zdjęcia widoczna jest wąska pozioma mgławica rozciągająca się od krawędzi do krawędzi. Jest w jasnych kolorach, z większą różnorodnością po prawej stronie. W górnej połowie znajduje się świecąca kropka, z której promieniuje wielokolorowe światło we wszystkich kierunkach. Wzdłuż prawej krawędzi znajduje się jasna gwiazda dyfrakcyjna o długich kolcach, wokół której rozsianych jest kilka mniejszych gwiazd. Tło jest pokryte cienką mgłą. Zdjęcie: ESA/Webb, NASA i CSA, T. Ray (Dublin Institute for Advanced Study)
To nowe zdjęcie miesiąca wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba NASA/ESA/CSA ujawnia zawiłe szczegóły obiektu Herbiga-Haro 797 (HH 797). Obiekty Herbiga-Haro to jasne obszary otaczające nowonarodzone gwiazdy (znane jako protogwiazdy) i powstają, gdy wiatry gwiazdowe lub strumienie gazu z tych nowonarodzonych gwiazd tworzą fale uderzeniowe, które z dużą prędkością zderzają się z pobliskim gazem i pyłem.
HH 797, która dominuje w dolnej połowie zdjęcia, znajduje się w pobliżu młodej gromady otwartej gwiazd IC 348, która leży w pobliżu wschodniej krawędzi kompleksu ciemnych obłoków Perseusza. Uważa się, że jasne obiekty podczerwone u góry zdjęcia zawierają dwie dodatkowe protogwiazdy.
To zdjęcie zostało wykonane kamerą bliskiej podczerwieni Webba (NIRCam). Obrazowanie w podczerwieni jest skuteczne w badaniu nowonarodzonych gwiazd i ich wypływów, ponieważ młodsze gwiazdy są zawsze nadal zanurzone w gazie i pyle, z którego powstały. Emisja podczerwieni z wypływów gwiazdy przenika przez nieprzezroczysty gaz i pył, co czyni obiekty Herbiga-Haro idealnymi do obserwacji za pomocą instrumentów Webba wrażliwych na podczerwień.
Cząsteczki wzbudzane przez warunki turbulentne, w tym wodór cząsteczkowy i tlenek węgla, emitują światło podczerwone, które Webb może zebrać w celu wizualizacji struktury wypływów. NIRCam jest szczególnie dobry w monitorowaniu gorących cząstek (tysiące stopni Celsjusza), które są wzbudzane w wyniku uderzeń.
Korzystając z obserwacji naziemnych, badacze odkryli wcześniej, że w przypadku zimnego gazu molekularnego związanego z HH 797 większość gazu przesuniętego ku czerwieni (oddalającego się od nas) znajduje się na południu (na dole po prawej), podczas gdy gaz przesunięty ku błękitowi (posuwający się w naszą stronę) znajduje się położony na północy (lewy dolny róg). Na wypływie występuje również gradient, tak że prędkość gazu w pobliżu wschodniej krawędzi dżetu, w pewnej odległości od młodej gwiazdy centralnej, jest bardziej przesunięta ku czerwieni niż prędkość gazu na zachodnim brzegu.
W przeszłości astronomowie sądzili, że jest to spowodowane rotacją przepływu. Jednakże na tym obrazie internetowym o wysokiej rozdzielczości widzimy, że to, co uważano za pojedynczy wypływ, w rzeczywistości składa się z dwóch prawie równoległych przepływów z oddzielnymi seriami wstrząsów (co wyjaśnia asymetrię prędkości). Źródło znajdujące się w małym ciemnym obszarze (na dole, po prawej stronie od środka) i znane już z poprzednich obserwacji, nie jest gwiazdą pojedynczą, ale gwiazdą podwójną. Każda gwiazda wytwarza swój własny dramatyczny przepływ. Na tym zdjęciu widoczne są także inne wypływy, w tym jeden z protogwiazdy w prawym górnym rogu środka, wraz z jasnymi ścianami jej wnęki.
HH 797 leży bezpośrednio na północ od HH 211 (oddzielone około 30 sekundami łukowymi), co zostało przedstawione w zdjęciu Webba opublikowanym we wrześniu 2023 roku.
„Analityk. Nieuleczalny nerd z bekonu. Przedsiębiorca. Oddany pisarz. Wielokrotnie nagradzany alkoholowy ninja. Subtelnie czarujący czytelnik.”
